Zoals jullie ondertussen waarschijnlijk wel van me kennen volgt eerst het korte antwoord “nee”, maar blijkt er toch ook wat meer nuance dan dat te zijn.
Om te beginnen de “nee”. In principe heeft MS geen invloed op de vruchtbaarheid, zowel niet van de man als van de vrouw. Dus bij mannen de zaadproductie verandert niet door de diagnose MS en bij vrouwen verandert de cyclus en eisprong niet door de MS. Daarmee zijn de kansen om iemand zwanger te maken of zwanger te worden niet anders dan bij mensen zonder MS.
Maar toch is het antwoord niet zo makkelijk. Want de MS kan wel invloed hebben op de seksualiteit. En daarmee indirect dus ook op de vruchtbaarheid. Afhankelijk van waar een ontstekingshaard zit kan er een stoornis / uitval zijn die ook invloed heeft op het gevoel van seksualiteit. Een verminderd libido, een verminderd gevoel in de geslachtsorganen. Of extreme vermoeidheid waardoor de energie er niet is om gezellig te doen tussen de lakens, ook als alles nog wel normaal werkt.
En zo zijn er vast nog veel meer manieren waarop de MS ondanks dat het geen invloed heeft op de vruchtbaarheid, daar indirect wel degelijk invloed op kan uitoefenen.
Natuurlijk kan het ook zo zijn dat je als koppel na een tijdje proberen merkt “goh, dat zwanger worden duurt toch wel lang”. Dan is er altijd de kans dat een van beiden of jullie als koppel toch samen wat meer moeite hebben om een kind te krijgen dan gehoopt. Die kans is er altijd, chronische ziekte of niet. Leeftijd, gewicht (zowel onder- als overgewicht), stukje erfelijkheid spelen daarin ook een rol.
Fertiliteitsbehandelingen (leuk woord voor galgje / scrabble) kunnen ook gewoon als je MS hebt. Mogelijk is het wel zwaarder dan als je het geen chronische ziekte hebt, voor de vrouw althans. Er zijn wel mogelijkheden qua behandelingen voor de man als die verminderd vruchtbaar blijkt, maar daar komt het vooral neer op zaad afnemen (ja, door in de bal te prikken) als het er niet spontaan blijkt uit te komen. Voor de vrouw zijn er veel meer mogelijkheden. Want ja, sorry heren, uiteindelijk is het wel de vrouw die het kind moet laten groeien en dragen.
Ook met MS kun je ‘gewoon’ voor IUI (intra uteriene inseminatie) gaan. Dat houdt in dat de cyclus van de vrouw door echo’s nauwlettend in de gaten gehouden wordt en dat op het goede moment het zaad van de man wordt ingebracht. Indien nodig krijgt de vrouw hormonen om de eirijping en eisprong wat te sturen, en het zaad van de man wordt wel wat gefilterd. Dat kun laatste kun je uitleggen als “de zaadcellen die niet kunnen zwemmen of niet kunnen kaartlezen worden eruit gehaald”, waardoor alleen de echte kanshebbers het mogen proberen en niet worden dwars gezeten door de ‘kneusjes’.
In Nederland wordt 6x zo’n inseminatie vergoed. Maar vanaf de 3e mislukte poging kan het zijn dat het advies komt “jullie kunnen beter voor IVF gaan”. Dat hangt af van hoe de vrouw reageert op de eventuele sturing door hormonen, en dan bedoel ik vooral hoe de eierstokken en baarmoeder daarop reageren. En hoe de kwaliteit van het zaad van de man is.
De laatste stap in het traject in Nederland is IVF / ICSI. IVF staat voor in vitro fertilisatie. Bevruchting in glas. In het laboratorium dus ipv in het lichaam van de vrouw. Waar ICSI voor staat weet ik niet uit mijn hoofd. Het verschil tussen de beide soorten is dat bij IVF de eicel in een schaaltje ligt en het zaad erbij gedaan wordt in het schaaltje, maar het zaad daarna zelf de weg naar binnen moet zoeken en nog steeds geld “wie het eerst komt… “. ICSI gebruiken ze vaker als het zaad matig van kwaliteit is of er wat weinig zaadcellen zijn. Dan kiest de laborant redelijk willekeurig een zaadcel die er goed uit ziet en prikt de laborant die in de eicel.
Er valt nog veel meer over dit onderwerp (fertiliteit en zwangerschap bij MS) te schrijven. Maar om te voorkomen dat dit blog een half boekwerk wordt, denk ik dat ik er maar een serie blogs van maak. Mogelijk wel met af en toe een andere blog tussendoor.
Dus… wordt vervolgd…
[…] vervolg op het blog “MS en fertiliteit” is de volgende in deze serie even wat algemener en ook persoonlijker, maar aan de titel zie […]